Ciśnienie w oku – jakie są normy?
Ciśnienie w oku powinno mieścić się w określonym zakresie. Zbyt niskie lub zbyt wysokie wartości mają szkodliwy wpływ na wzrok i mogą być przyczyną groźnych uszkodzeń. Zdecydowanie częstszym problemem jest wyższe ciśnienie w oku. Czy wiesz jakie są przyczyny podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego? W naszym artykule znajdziesz wszystkie ważne informacje.
Ciśnienie w oku - kompendiu wiedzy
- Ciśnienie wewnątrzgałkowe – skąd się bierze i co oznacza?
- Ciśnienie w oku – jak je zbadać?
- Wskazania do przeprowadzenia badania ciśnienia wewnątrzgałkowego
- Ciśnienie w oku – normy
- Zbyt wysokie ciśnienie w oku – objawy
- Podwyższone ciśnienie w oku – przyczyny
- Krople na ciśnienie w oku
Ciśnienie wewnątrzgałkowe – skąd się bierze i co oznacza?
Ciśnienie w oku jest parametrem, które odzwierciedla funkcjonowanie płynu wewnątrzgałkowego. Oko jest wypełnione cieczą, która odpowiada za kształt i napiętość gałki, a cyrkulacja płynu śródocznego w strukturach oka jest procesem skomplikowanym. Prawidłowe działanie zależności fizjologicznych, opartych na płynie wewnątrzgałkowym, warunkuje pracę optycznych ośrodków oka.
Płyn śródoczny sprawia, że oko ma właściwą przejrzystość. Dzięki niej rogówka i soczewka przepuszczają światło. Ciecz jest wytwarzana dzięki nabłonkowi ciała rzęskowego. Poprzez tylną komorę oka płyn przemieszcza się do otworu źrenicznego i komory przedniej. Dalej siecią drobnych naczyń przesącza się, zapewniając optymalną pracę oka. Stabilność tego procesu oznacza utrzymanie zdrowego poziomu ciśnienia w oku.
Ciśnienie w oku – jak je zbadać?
Badanie ciśnienia w oku nosi nazwę tonometrii, która może być wykonana na kilka sposobów. Jest to badanie proste i bezbolesne. Warto zaznaczyć, że parametry ciśnienia wewnątrzgałkowego wahają się w zależności od pory dnia i jest to całkowicie naturalne. Dlatego czasami tonometrię trzeba wykonać więcej niż jeden raz w ciągu dnia.
- Dowiedz się więcej z naszego artykułu >> badanie ciśnienia oka – na czym polega?
Wskazania do przeprowadzenia badania ciśnienia wewnątrzgałkowego
Najczęstszym wskazaniem do wykonania tonometrii, jest podejrzenie jaskry. To badanie jest także elementem weryfikacji stanu narządu wzroku po różnych zabiegach okulistycznych, np. po kapsulotomii.
Ciśnienie w oku – normy
Norma ciśnienia w oku wynosi od 10 do 21 mm Hg. Jeśli wartość wynosi poniżej 10 mm Hg – oznacza to hipotonię, która może być sygnałem stopniowego zaniku gałki ocznej. Towarzyszy temu ból oka oraz mroczki przed oczami.
Wynik tonometrii powyżej 21 mm Hg oznacza nadciśnienie wewnątrzgałkowe. Oprócz wspomnianej już jaskry pierwotnej, powodem zbyt wysokiego ciśnienia w oku może być jaskra wtórna.
Zbyt wysokie ciśnienie w oku – objawy
Nadciśnienie wewnątrzgałkowe z reguły postępuje powoli. Początkowo nie daje o sobie znać w żaden sposób. Objawy nadciśnienia wewnątrzgałkowego zaczynają być odczuwalne dla pacjenta przy znacznym przekroczeniu norm. Dlatego bardzo istotne jest kontrolowanie ciśnienia w oku nawet przy pozornym braku sygnałów, bowiem objawy dają o sobie znać przy zaawansowanych zaburzeniach.
Objawy zaburzeń ciśnienia w oku:
- bóle głowy i oka
- zaburzenia widzenia
- pogorszenie ostrości wzroku
Przy znacznym nadciśnieniu wewnątrzgałkowym pacjenci skarżą się na intensywną potliwość, mogą pojawić się nawet mdłości i wymioty.
Zbyt niskie ciśnienie w oku jest notowane u osób, których organizm wytwarza za mało płynu śródocznego.
Podwyższone ciśnienie w oku – przyczyny
Przyczyn podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego może być kilka. Jeśli problemem jest zamknięty kąt przesączania – powodem może być stan zapalny. Takie sytuacje zdarzają się również przy urazach mechanicznych i wypadkach. Natomiast w przypadku otwartego kąta przesączania przyczyną mogą być skutki uboczne niektórych leków. Zobaczy czym jest gonioskopia - badanie kąta przesączania.
Przyczyną podwyższonego ciśnienia w oku jest nadciśnienie tętnicze i leki steroidowe. Zaburzenie to występuje też w przypadku:
- choroby pseudoeksfoliacyjnej
- zespołu pseudoeksfoliacji
Rozwój jaskry w każdej postaci stanowi poważne zagrożenie dla wzroku. Postęp choroby uszkadza nieodwracalnie nerw wzrokowy. Dlatego bardzo ważne jest, by nie lekceważyć żadnych sygnałów.
Regularne badania wzroku obejmujące pomiar ciśnienia w oku, szczególnie dla osób po 40. roku życia, to najlepsza profilaktyka zdrowotna. Wykrycie nieprawidłowości na początkowym etapie daje większe szanse dla skuteczności leczenia. Dowiedz się więcej na temat jednej z możliwych przyczyn zwiększonego ciśnienia w oku - jaskry barwnikowej.
Nieprawidłowe ciśnienie wewnątrzgałkowe może być wywołane przez cukrzycę. Zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt niskie wartości ciśnienia, powinny być zbadane pod kątem chorób metabolicznych. Przy niskim ciśnieniu zachodzi podejrzenie uszkodzenie oka oraz stanu zapalnego błony naczyniowej.
Krople na ciśnienie w oku
Najczęstszą metodą leczenia podwyższonego ciśnienia w oku są specjalne krople. Systematyczna aplikacja lekarstwa skutecznie reguluje ciśnienie i usprawnia wchłanianie nadmiaru cieczy. Leczenie nadciśnienia wewnątrzgałkowego za pomocą kropli do oczu, jeśli zostanie wdrożone odpowiednio szybko, pozwala nawet zatrzymać rozwój jaskry.
Krople obniżające ciśnienie w oku nie są dostępne bez recepty. Lekarz decyduje jaki preparat będzie właściwy dla pacjenta i jak często należy go stosować. Sprawdź także jak prawidłowo zakraplać oczy.
Bibliografia:
- R. Sihota, D. Angmo, D. Ramaswamy, T. Dada, Simplifying "target" intraocular pressure for different stages of primary open-angle glaucoma and primary angle-closure glaukoma, Indian journal of ophtomalogy 2018 Apr;66(4) (dostęp: 12.04.2023).
- K. Boyd, Eye Pressure Testing, American Academy of Ophtomalogy (dostęp: 12.04.2023).
- D.T. Gudgel, Eye Pressure, American Academy of Ophtomalogy (dostęp: 12.04.2023).
- M. Rękasa, Strategia leczenia jaskry, wydawnictwo Medical Education, Warszawa 2020.