Badanie GDx u okulisty – na czym polega?

Badanie GDx to jedna z metod diagnostyki, którą wykorzystują okuliści na całym świecie. Pozwala wykryć niektóre choroby narządu wzroku oraz jest częścią profilaktyki zdrowotnej. Na czym polega badanie GDx i kiedy należy je wykonywać?

Co warto wiedzieć o badaniu GDx?

• Jakie są wskazania do badania GDx?
• Na czym polega badanie GDX?
  • Cena badania GDx
• Jaki jest przebieg badania GDX?

Jakie są wskazania do badania GDx?

Wskazania do przeprowadzenia badania GDX są najczęściej ściśle związane z jaskrą. Służy zarówno rozpoznaniu tej choroby oczu, jak i monitorowaniu rozwoju zmian lub efektywności leczenia.
Badanie GDx jest zwykle zalecane w następujących przypadkach:

• Podejrzenie jaskry wtórnej lub pierwotnej - jeśli u pacjenta występują symptomy sugerujące powstanie jaskry, takie jak podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe i pogorszenie widzenia. Badanie GDx pozwala wykluczyć jaskrę, jeśli przyczyny zaburzeń mają inne źródło.
• Diagnostyka jaskry - GDx jest używane do pomiaru grubości warstwy włókien nerwowych siatkówki, co pomaga w wykrywaniu zmian wywołanych przez jaskrę.
• Obserwacja postępu jaskry - u pacjentów ze zdiagnozowaną jaskrą, badanie GDx może być wykorzystywane do monitorowania zmian w grubości warstwy włókien nerwowych, co pozwala na ocenę postępu choroby i skuteczności leczenia.
• Profilaktyka u osób z grupy wyższego ryzyka – badanie GDx umożliwia wczesne wykrycie zmian patologicznych u pacjentów, w rodzinie których występowały przypadki jaskry (skłonność do tej choroby może mieć genetyczne podłoże), z krótkowzrocznością, w podeszłym wieku.

Badanie GDx polega na weryfikacji stanu włókien nerwowych i pozwala wykryć ich tzw. ścieńczenie. Taki stan może wystąpić przy chorobach siatkówki oraz w zaawansowanej krótkowzroczności, szczególnie wówczas, gdy gałka oczna jest znacznie powiększona. Badanie GDx stosowane także w diagnostyce chorób takich, jak neuropatia niedokrwienna (AION) oraz druzy tarczy nerwu wzrokowego.

Wskazaniem do badania GDx są także inne choroby, które mogą prowadzić do uszkodzeń nerwu wzrokowego. Należą do nich:

• guzy oczodołu i mózgu
• cukrzyca
• stwardnienie rozsiane
• choroba Alzheimera
• zmiany niedokrwienne
• uszkodzenia powstałe w wyniku urazu
• zapalenie nerwu wzrokowego

Na czym polega badanie GDX?

Badanie GDX jest narzędziem diagnostycznym stosowanym w okulistyce do oceny warstwy włókien nerwowych siatkówki. GDx to skrót od "Glaucoma Detection" (wykrywanie jaskry). Istnieją dwie główne wersje: GDx VCC (Variable Corneal Compensation) i GDx ECC (Enhanced Corneal Compensation).

Badanie GDX wykorzystuje technologię laserowej polarymetrii światła składowego (SLP) do pomiaru grubości warstwy włókien nerwowych w obrębie tarczy nerwu wzrokowego. Pomaga to lekarzom okulistom we wczesnym wykrywaniu zmian związanych z jaskrą, ponieważ u osób dotkniętych tym schorzeniem, dochodzi do zaniku włókien nerwowych siatkówki, a w konsekwencji do uszkodzenia nerwu wzrokowego. Brak leczenia prowadzi do utraty zdolności widzenia.

Cena badania GDx

Cena badania GDx w prywatnych klinikach i przychodniach wynosi od ok.100 do 200 zł, w zależności od miasta i placówki.

Jaki jest przebieg badania GDX?

W ogólnym uproszczeniu można powiedzieć, że procedura polega na przeprowadzeniu skanu oka za pomocą specjalnego urządzenia, które mierzy grubość warstwy włókien nerwowych. Badanie GDx jest bezbolesne, nie wymaga bezpośredniego kontaktu powierzchnią oka (jest to tzw. badanie bezdotykowe). Ważne jest także to, że nie potrzebne jest do jego wykonania rozszerzenie źrenic za pomocą kropli do oczu (np. atropiny).

Badanie GDx trwa około 10 minut. Pacjent zbliża głowę do aparatury i opiera brodę na podstawce. Urządzenie skanuje po kolei prawe i lewe oko. Jest to nieodczuwalne dla badanej osoby, a stosowana w tej technice wiązka laserowa jest neutralna dla wzroku. Pacjent podczas badania GDx nie doznaje żadnego dyskomfortu, a po zakończonej procedurze nie występują żadne zaburzenia widzenia. Uzyskany ta metodą obraz, przekazywany jest do komputera, który analizuje stopień ewentualnych ubytku włókien nerwowych. Wyniki badania należy interpretować przy uwzględnieniu pozostałych metod diagnostycznych, takich jak ocena tarczy nerwu wzrokowego i badanie ostrości widzenia.
 

Bibliografia:

1. W. Hoffman, C. Bowd, N. Klein, K. Stemberger, F. Grus, N. Pfeiffer, Glaucoma detection using the GDx nerve fiber analyzer and the retinal thickness analyzer (RTA) [w:] European Journal of Ophthalmology 2006 Mar-Apr;16(2) (dostęp: 29.03.2024).
2. P. Andreou, S. Wickremasinghe, R. Asaria, E. Tay, W. Franks, A comparison of HRT II and GDx imaging for glaucoma detection in a primary care eye clinic setting [w:] Nature – Eye 21/ May 2006 (dostęp: 29.03.2024).
3. N. Reus, H. Lemij, Diagnostic accuracy of the GDx VCC for glaucoma [w:] Ophthalmology 2004 Oct;111(10) (dostęp: 29.03.2024).
4. E. Jones-Odeh, C. Hammond, How strong is the relationship between glaucoma, the retinal nerve fibre layer, and neurodegenerative diseases such as Alzheimer's disease and multiple sclerosis? [w:] Eye/ London 2015 Ot;29(10) (dostęp: 29.03.2024).