USG oka – wskazania i przebieg badania
USG oka, czyli badanie ultrasonograficzne gałki ocznej, to bezbolesna i prosta metoda diagnostyczna. Wykorzystywana jest podczas oceny stanu narządu wzroku u pacjentów w różnym wieku. Jak przeprowadza się USG oka i w jakich sytuacjach jest ono potrzebne? Sprawdziliśmy to!
Co warto wiedzić o USG oka?
- USG oka – na czym polega badanie?
- USG oka – jak się przygotować?
- USG gałki ocznej – wskazania
- USG oka na NFZ
- USG oka – cena
USG oka – na czym polega badanie?
USG oka polega na stworzeniu dokładnego obrazu gałki ocznej i jej wewnętrznych struktur, przy pomocy ultrasonografu. Urządzenie to jest oczywiście dostosowane do potrzeb badania tej niewielkiej i delikatnej części ludzkiego organizmu.
Ultrasonograf okulistyczny przypomina gruby pisak zakończony zaokrągloną głowicą. Ten element styka się z powieką. Aparat USG przesyła sygnał ultradźwiękowy do odbiornika. Graficzna wersja odczytu jest widoczna na ekranie urządzenia.
USG oka zasadniczo ma rodzaje:
1. USG oka w projekcji A
Ten rodzaj USG oka pozwala uzyskać obraz w oparciu o jedną prostą, poprzez odbicia wiązki ultradźwięków od powierzchni znajdujących się na jednej linii. Dzięki temu lekarz ustala precyzyjnie parametry oka, takie jak:
- grubość rogówki
- głębokość komory przedniej
- długość osiową gałki ocznej
2. USG oka w projekcji B
Ultrasonografia w projekcji B pozwala stworzyć dwuwymiarowe odzwierciedlenie gałki ocznej. Powstaje dzięki temu dokładny obraz struktur wewnętrznych. Ten rodzaj USG oka pomaga także w diagnostyce oczodołu.
USG gałki ocznej wykonywane jest przy zamkniętych powiekach. Jest bezbolesne i trwa z reguły 10 minut. Badanie ultrasonograficzne oczu może być przeprowadzane bez względu na wiek pacjenta.
- Porównaj z badaniem UBM oka
USG oka – jak się przygotować?
Nie musisz się przygotowywać do USG oka. Badanie to nie wiąże się z koniecznością zakraplania oczu i nie wpływa w żaden sposób na wzrok. Jedyne zastrzeżenie dotyczy braku makijażu. Powieka i rzęsy powinny być czyste, absolutnie wykluczony jest brokat, który uniemożliwiłby uzyskanie prawidłowego obrazu. Przed badaniem nie należy smarować powieki i okolic oka jakimikolwiek kosmetykami.
Lekarz wykonujący USG oka nakłada na głowicę ultrasonografu specjalny żel (bezbarwny i bezwonny). Jedynym możliwym odczuciem dla osoby badanej jest delikatny chłód. Żel nakładany do badania jest neutralny i hipoalergiczny – nie podrażnia i nie szczypie. Po zakończonym USG oka wystarczy wytrzeć powieki chusteczką.
Pacjent podczas USG gałki ocznej znajduje się zwykle w pozycji leżącej. Rozluźnienie w trakcie USG oka ułatwia specjaliście szybsze wykonanie diagnostyki. Można po wykonaniu USG oka prowadzić samochód, wrócić do pracy i codziennych spraw.
USG gałki ocznej – wskazania
Wskazaniem do wykonania USG oka jest brak możliwości przeprowadzenia badania w lampie szczelinowej. Zdarza się to w przypadku pacjentów dotkniętych zaawansowaną zaćmą lub bielmem rogówki. Oba schorzenia powodują nieprzejrzystość oka, co uniemożliwia zbadanie struktur znajdujących się w głębi gałki ocznej.
Wskazaniem do USG oka jest m.in. diagnostyka rogówki, siatkówki, nerwu wzrokowego, badania tylnego odcinka oka i wszelkich zmian patologicznych. Na to badanie są kierowani pacjenci z objawem leukokorii. Badanie wykonuje się w przypadku podejrzenia następujących schorzeń:
- odwarstwienie siatkówki lub inne zmiany i uszkodzenia dotyczące siatkówki
- nowotwory oka
- druzy tarczy nerwu wzrokowego
- wylew krwi wewnątrz gałki ocznej
- jaskra w formie pierwotnej i jaskra wtórna
- garbiak tylny twardówki
- zmętnienie ciała szklistego
- stany zapalne gałki ocznej
- podejrzenie ciał obcych w oku
- kontrola stanu wzroku pacjenta z retinopatią cukrzycową
USG oka jest wykonywane w celu sprawdzenia ewentualnych uszkodzeń po wypadkach i urazach mechanicznych. Przeprowadzenie USG oka pozwala na ustalenie mocy soczewki wewnątrzgałkowej, która zostanie wszczepiona pacjentowi podczas operacji usunięcia zaćmy. Ultrasonografia oka jest zalecana również przed zabiegiem witrektomii.
USG oka na NFZ
USG oka jest badaniem finansowanym przez NFZ. Trzeba się jednak liczyć z oczekiwaniem na wykonania badania, bowiem są do niego spore kolejki. Czasem trwa to nawet kilka miesięcy. Można wykonać także USG oka prywatnie.
USG oka – cena
Cena USG oka waha się w zależności od miasta i placówki. Zazwyczaj koszt USG gałki ocznej mieści się w przedziale od 60 do 250 zł. Ostateczna cena USG oka zależy od typu badania (projekcja A czy projekcja B) oraz czy badanie będzie wykonane na jedno czy oboje oczu.
Bibliografia:
- S. Southern, Ultrasound of the eye, Australas J Ultrasound Med. V.12(1); 2009 Feb. (dostęp: 22.03.2023).
- D. Coleman, S. Woods, M. Rondeau, R. Silverman, Ophthalmic ultrasonography, Radiologic clinics of North America (dostęp: 22.03.2023).
- P. Fryczkowski, Ultrasonografia gałki ocznej, Wydawnictwo Medyczne Górnicki 2015.
- M.W. Leitman, Diagnostyka i postępowanie w chorobach oczu. Kompendium, Wydawnictwo Medyczne Górnicki 2017.
Absolwentka Politechniki Wrocławskiej na kierunku Optometria oraz wielu kursów branżowych. Specjalizuje się w badaniu refrakcji wzroku oraz kontaktologii, czyli dobieraniu soczewek kontaktowych miękkich. Od ponad 10 lat pracuje w branży związanej z korekcją wzroku jako optometrysta pracujący w gabinecie. Pomaga pacjentom przeprowadzając badania wad refrakcji, dobierając okulary oraz soczewki kontaktowe.
