Mikropsje – co oznaczają zaburzenia wzroku?
Mikropsje to specyficzne zaburzenia, które zmieniają sposób widzenia. Mogą być objawem problemów zdrowotnych o szerszym spektrum niż tylko wzrok. Na czym dokładnie polegają mikropsje i do kogo zwrócić się o pomoc w tej sprawie? Wyjaśniamy w artykule.
W tym artykule wyjaśniamy:
- Czym są mikropsje?
- Jakie są przyczyny mikropsji?
- Mikropsje jako objawy psychologiczne
- Mikropsje – badania i leczenie
Czym są mikropsje?
Mikropsje zaliczane są do bardziej złożonego pojęcia metamorfopsji, które oznaczają różnego rodzaju zaburzenia widzenia. W przypadku mikropsji mamy do czynienia z widzeniem obiektów mniejszymi albo odleglejszymi niż są naprawdę.
Mikropsje mają też odwrotność, czyli makropsje – postrzeganie osób i rzeczy jako większe. Te dwa zaburzenia znajdziemy w literaturze fachowej opisane jako syndrom Alicji w Krainie Czarów. Bohaterka znanej bajki doświadczała takich czarów, które zmieniały jej otoczenie. A w rzeczywistym, współczesnym świecie takie symptomy zgłasza około 20% populacji.
Jakie są przyczyny mikropsji?
Przyczyny mikropsji są złożone, a czynniki wywołujące zaburzenia mogą należeć do różnych obszarów medycyny. Mówiąc o mikropsjach jako o zaburzeniach psychosensorycznych, koncentrujemy się na drodze impulsów nerwowych między narządem wzroku a mózgiem. Dlatego mikropsje mogą być skutkiem urazów głowy i uszkodzeń w obrębie mózgu.
Ten sam mechanizm wywoływania mikropsji lub innych zaburzeń widzenia, może wynikać ze schorzeń układu krwionośnego, a dokładnie z zakrzepicy naczyń krwionośnych mózgu.
Mikropsje mogą być spowodowane przez neurologiczne zaburzenia, czyli takie, który tkwią w układzie nerwowym. Jedną z najczęstszych przyczyn mikropsji jest migrena oraz związane z nią problemy z ostrością widzenia.
Według danych medycznych mikropsji doświadczają osoby dotknięte epilepsją.
Przyczyny mikropsji to także uszkodzenia centralnego układy nerwowego jako konsekwencja chorób wirusowych takich jak:
- półpasiec
- cytomegalia
- opryszczka pospolita
- mononukleoza zakaźna
- ospa wietrzna
Do przyczyn mikropsji zaliczają się także choroby wywoływane przez enterowirusy, a są to między innymi choroba Heinego-Medina (inaczej polio), bostonka i wirusowe zapalenie wątroby typu A.
Mikropsje jako objawy psychologiczne
Mikropsje znane są także specjalistom z dziedziny psychologii i psychiatrii. Omawiane zaburzenia stanowią część objawów zespołu derealizacyjnego i depersonalizacyjnego, które w dużym uproszczeniu polegają na uporczywym poczuciu odrealnienia, odseparowania od ciała i umysłu.
Przyczyny mikropsji mogą tkwić w złożonym procesie zespołu stresu pourazowego. Łączy się to także ze stanem lękowym oraz zaburzeniami psychiatrycznymi, które mogą wystąpić po zażyciu narkotyków lub innych substancji psychoaktywnych. Mikropsje były też notowane jako skutek zatrucia np. lekami.
W każdym z tych przypadków zaburzenia widzenia stanowią czynnik dodatkowo stresujący i utrudniający zachowanie równowagi psychicznej. Zawsze należy szukać profesjonalnej pomocy u psychologa lub psychiatry.
Mikropsje – badania i leczenie
Mikropsje stanowią podstawę do przeprowadzenia badań okulistycznych, w tym także w zakresie działania nerwu wzrokowego. Funkcje mózgu i narządu wzroku pozwalają ocenić badania elektroencefalograficzne (EEG) i rezonans magnetyczny (MRI). Od uzyskanych wyników badań zależy dalsze postępowanie.
Jeśli przyczyną mikropsji są uszkodzenia lub schorzenia układu nerwowego, właściwym specjalistą będzie neurolog. W złagodzeniu objawów mogą być wykorzystywane leki przeciwpadaczkowe.
W pozostałych przypadkach należy skonsultować się z psychiatrą. Istnieją skuteczne terapie i różne formy wsparcia (nie wyłączając leków przeciwdepresyjnych) dla pacjentów zmagających się mikropsjami.
Bibliografia:
- T. M. Laudate, A. P. Nelson, Micropsia [w:] Springer Nature Link (dostęp: 15.01.2025)
- N. S. Van Den Berg, R. B. Huitema, J. M. Spikman, P. Van Laar, Edward De Haan, A shrunken world – micropsia after a right occipito-parietal ischemic stroke [w:] Neurocase 2019 Oct;25(5)
- J. D. Blom, Alice in Wonderland syndrome: A systematic review [w:] Neurology – Clinical Practice 2016 Jun;6(3)
- T. Yokoyama, T. Okamura, M. Takahashi, T. Momose, S. Kondo, A case of recurrent depressive disorder presenting with Alice in Wonderland syndrome: psychopathology and pre- and post-treatment FDG-PET findings [w:] BMC Psychiatry 2017 Apr 27;17(1)