Czym jest zapalenie brzegów powiek?

Czy Twoje oczy są zaczerwienione, pieką, rzęsy są posklejane, a powieki wyraźnie opuchnięte? Są to pierwsze objawy zapalenia brzegów powiek. Stanu tego nie należy bagateliować i jak najszybciej udać się do okulisty, który wdroży odpowiednie leczenie. Dowiedz się czym jest blepharitis oraz jak można mu zapobiec!

Zapalenie brzegów powiek, czyli blepharitis to stan zapalny brzegów powiek objawiający się przede wszystkim zaczerwienieniem oczu, pojawieniem się zasychającej wydzieliny i pieczeniem. Jego leczenie nie należy do najprzyjemniejszych, ze względu na długotrwały przebieg. Wymaga dużo cierpliwości i regularnego stosowania odpowiednich środków. Ze względu na przyczynę wystąpienia zapalenia brzegów powiek, wyróżnia się zapalenie przednie i tylne. Choroba może również przebiegać w sposób ostry lub przewlekły i najczęściej występuje obustronnie. 

Jakie są konkretne przyczyny wystąpienia zapalenia brzegów powiek oraz w jaki sposób można sobie z nim radzić? 

Rodzaje i przyczyny zapalenia brzegów powiek 

Zapalenie brzegów powiek dzieli się na dwa główne typy.

Przednie zapalenie brzegów powiek

O przednim zapaleniu brzegów powiek mówi się w sytuacji, gdy występuje ono na zewnętrznej krawędzi powieki. Obejmuje skórę u podstawy rzęs. Najczęściej spowodowane jest przez bakterie gronkowca (gronkowcowe zapalenie brzegów powiek) lub nadprodukcję łoju (łojotokowe zapalenie brzegów powiek). Zdarza się również, że wywołane jest przez alergeny lub substancje toksyczne znajdujące się, np. w stosowanych kosmetykach. Przednie zapalenie brzegów powiek może być również wywołane przez nieskorygowaną wadę refrakcji. Wystąpienie zapalenia odnosi się szczególnie do astygmatyzmu i nadwzroczności. Dochodzi wówczas do ciągłego napięcia akomodacji oczu, co sprzyja występowaniu stanów zapalnych powiek. 

Tylne zapalenie brzegów powiek

Tylne zapalenie brzegów powiek występuje na wewnętrznej krawędzi powieki, w miejscu, w którym dotyka ona gałki ocznej. Jest ono związane z dysfunkcją gruczołów Meiboma. Są to gruczoły zlokalizowane licznie wewnątrz tarczki powieki. Pełnią niezwykle ważną rolę, ponieważ odpowiedzialne są za wydzielanie lipidów i białka. Dzięki tej wydzielinie, linia wodna powiek pokryta jest tłustym filmem. Chroni to przed bakteriami i zanieczyszczeniami dostającymi się do oka, utratą wilgotności, zapobiega parowaniu łez oraz ich spływaniu na skórę twarzy. W sytuacji, w której gruczoły tarczkowe wytwarzają zbyt dużo wydzieliny, która blokuje ujścia dochodzi do zapalenia brzegów powiek związanego z dysfunkcją gruczołów Meiboma. 

Objawy zapalenia brzegów powiek

Objawy zapalenia brzegów powiek są bardzo rozległe i niecharakterystyczne. Mogą przypominać pierwsze syndromy zespołu suchego oka. Zależą one również w dużej mierze od przyczyny wystąpienia stanu zapalnego. 

• Charakterystyczne dla gronkowcowego zapalenia powiek są twarde, kruche łuski u podstawy rzęs. Poza tym zauważa się również ubytki w rzęsach, ich nieprawidłowy wzrost, a także siwienie. 
   
• W przebiegu łojotokowego zapalenia brzegów powiek obserwuje się tłusty, połyskujący, przekrwiony brzeg powiek. Towarzyszy temu światłowstręt i uczucie piasku pod powiekami. Widoczne są również posklejane rzęsy oraz charakterystyczne łuski na powiekach i w okolicy rzęs. 
   
• Zapalenie brzegów powiek związane z dysfunkcją gruczołów Meiboma objawia się pojawieniem gęstej wydzieliny. W rezultacie prowadzi to do zaczopowania ujść gruczołów i pojawienia się małych żółtych kuleczek. Często towarzyszy temu poszerzenie naczyń krwionośnych znajdujących się na tylnym brzegu powieki oraz przekrwienie. Film łzowy przybiera postać tłustej wydzieliny. 

Najczęstsze objawy zapalenia brzegów powiek

Poza charakterystycznymi objawami, które umożliwiają rozpoznanie przyczyny, zapaleniu brzegów powiek towarzyszą również inne symptomy, takie jak:

• uczucie ciała obcego pod powiekami,
• obrzęk i zaczerwienienie powiek,
• ból oczodołu,
• pieczenie, swędzenie i zaczerwienienie oczu,
• sklejanie i wypadanie rzęs,
• łuszczenie się skóry wokół oczu.
   

Diagnostyka zapalenia brzegów powiek

Gdy zaobserwujesz u siebie niepokojące objawy, natychmiast udaj się do okulisty. Przeprowadzi on kompleksowe badanie, zbierze niezbędny wywiad lekarski oraz wykona szereg procedur, dzięki którym wystawi odpowiednią diagnozę. Specjalista może również pobrać wymaz z oka, którego analiza potwierdzi lub wykluczy występowanie ewentualnych bakterii. Dzięki odpowiedniej diagnozie możliwe będzie wdrożenie skutecznego leczenia.
 

Leczenie zapalenia brzegów powiek 

Leczenie zapalenia brzegów powiek to tak naprawdę łagodzenie jego objawów. Nie można całkowicie pozbyć się problemu, jednak dzięki zachowaniu odpowiedniej higieny oraz odpowiedniej profilaktyki, możliwe jest zapobieganie nawrotom. Proces leczenia objawowego wymaga cierpliwości i zależne jest od przebiegu zapalenia. 

Jednym z najskuteczniejszych sposobów na szybko rozwijające się zapalenie brzegów powiek o podłożu bakteryjnym jest leczenie antybiotykiem. Najczęściej stosuje się maści do oczu z antybiotykiem, w niektórych przypadkach konieczne są środki doustne. By złagodzić zaczerwienienie, obrzęk i podrażnienie oczu, lekarz przepisać może steroidowe krople do oczu. Proces gojenia wspomagają również nawilżające krople, które zapewniają dodatkową ochronę.

Domowe sposoby leczenia zapalenia brzegów powiek

Leczenie i zapobieganie występowaniu zapalenia brzegów powiek opiera się przede wszystkim na zachowaniu odpowiedniej higieny. Skrupulatna pielęgnacja znacznie przyspiesza ten proces. 

• Wykonuj ciepłe, wilgotne okłady – dzięki nim rozpuścisz zaschniętą, zalegającą wydzielinę, która blokuje ujście gruczołów łojowych. Wystarczy na kilka minut przyłożyć zwilżony wodą ręcznik. Pamiętaj jednak by nie stosować tego samego okładu wielokrotnie, bez jego uprzedniego wyprania. Dzięki temu zapobiegniesz przenoszeniu się bakterii.
   
• Masuj powieki – dzięki mechanicznemu działaniu usuniesz uprzednio rozpuszczoną wydzielinę. Masaż należy wykonywać czystymi rękami lub patyczkiem higienicznym. Wykonuj ruchy zawsze w kierunku rzęs.
   
• Oczyszczaj brzegi powiek – myj powieki i ich brzegi za pomocą specjalnych, przeznaczonych do tego płynów z apteki. Wystarczy, że naniesiesz go na wacik lub patyczek higieniczny. Pamiętaj by podobnie jak w przypadku okładów, nie używać tych samych materiałów do obu oczu. 
   

Bibliografia:

1. https://www.aoa.org/healthy-eyes/eye-and-vision-conditions/blepharitis?sso=y
2. https://www.nhs.uk/conditions/blepharitis/
3. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/blepharitis/symptoms-causes/syc-20370141