Palenie papierosów a wzrok – jak ten nałóg wpływa na zdrowie oczu?
Obecnie niemal ⅓ Polaków to nałogowi palacze. Wszyscy wiedzą, jak niezdrowe są papierosy – jednak szybkie tempo współczesnego życia sprawia, że łatwo jest zapomnieć o długoterminowych konsekwencjach ich palenia. Nikotyna ma destrukcyjny wpływ nie tylko na płuca czy serce, ale na cały organizm – w tym oczy. Koniecznie dowiedz się, dlaczego palenie papierosów jest szkodliwe dla oczu, aby uchronić swój wzrok przed jego negatywnym wpływem.
Spis treści:
- Nikotyna a oczy – jak palenie wpływa na organizm?
- Nikotyna a oczy – czy palenie szkodzi na wzrok?
- Palenie papierosów a wzrok – jakie choroby powoduje ten nałóg?
- Rzucenie palenia a wzrok – jakiej poprawy możesz się spodziewać?
Nikotyna a oczy – jak palenie wpływa na organizm?
Za niezwykle uzależniające właściwości papierosów odpowiada nic innego, jak nikotyna – to związek, który pobudza ośrodkowy układ nerwowy, zwęża naczynia krwionośne, przyspiesza rytm serca i podnosi ciśnienie. W małych dawkach powoduje zwiększone ryzyko chorób serca, zakrzepów i udaru mózgu, a w dużych – wykazuje się niezwykle silnym działaniem trującym.
Papierosy nie składają się jedynie z czystego tytoniu, bibułki i filtra – w trakcie produkcji są dodawane do nich również niezliczone aromaty i substancje konserwujące. Badania wykazały, że przy każdym zaciągnięciu papierosa palacz wdycha 7000 substancji szkodliwych – ponad 70 z nich wykazuje się silnym działaniem rakotwórczym. Następnie z płuc dostają się one do krwiobiegu, skąd rozprowadzane są po całym organizmie.
Tak więc, jak palenie wpływa na organizm? Ma ono destrukcyjne działanie na praktycznie każdą część organizmu – płuca, serce, układ krwionośny, skórę, jamę ustną i kości, a także układ rozrodczy i odpornościowy. Palenie obniża jakość życia i zwiększa ryzyko rozwoju niezliczonych schorzeń, dlatego rzucenie papierosów jest jednym z najważniejszych kroków, które możesz podjąć, jeśli chcesz zadbać o swoje zdrowie.
Nikotyna a oczy – czy palenie szkodzi na wzrok?
Niestety, ogólnoustrojowe efekty palenia obejmują również narząd wzroku. Jednak dlaczego palenie papierosów jest szkodliwe dla oczu? Z tego samego powodu, z którego wynika ich trujący wpływ na cały organizm. Nikotyna wpływa na nadmierne zwężenie naczyń krwionośnych – również tych, które znajdują się w gałkach ocznych. Zaś substancje smoliste, aceton, arsen, amoniak i inne związki trujące, które są dostarczane wraz z dymem papierosowym, zwiększają ryzyko nie tylko raka i zaburzeń ogólnoustrojowych, ale również i chorób narządu wzroku.
Palenie papierosów a wzrok – jakie choroby powoduje ten nałóg?
Jeśli chcesz cieszyć się zdrowymi oczami i wysokim komfortem widzenia przez całe życie – z nałogiem nikotynowym jest to niestety niemożliwe. Oto choroby, których ryzyko wystąpienia znacznie wzrasta z każdym kolejnym dniem palenia papierosów:
Zespół suchego oka
Zespół suchego oka to zaburzenie, które wiąże się z pieczeniem oczu, nadmiernym łzawieniem i uczuciem piasku pod powiekami. Jest ono spowodowane niedostateczną jakością filmu łzowego oka, a co za tym idzie – niewystarczającym nawilżeniem. Zespół suchego oka dotyczy większość palaczy, ponieważ dym papierosowy jest bardzo agresywny – zwłaszcza w stosunku do delikatnych tkanek narządu wzroku.
Papierosy powodują więc podrażnienia oczu, a także nadmierne odparowywanie łez z ich powierzchni, co skutkuje przewlekłą suchością i dyskomfortem. Dotyczy to nie tylko samych palaczy, ale też osób znajdujących się w ich otoczeniu – właśnie dlatego tak ważne jest zadbanie o to, aby Twoi bliscy nie byli narażeni na negatywny wpływ dymu papierosowego.
Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD)
Palenie zwiększa ryzyko rozwoju poważnych chorób oczu, które mogą doprowadzić nawet do ślepoty. Jedną z nich jest zwyrodnienie plamki żółtej, czyli w skrócie AMD (ang. age-related macular degeneration). To jedna z najczęstszych przyczyn utraty osób wśród osób starszych – palacze są jednak nawet czterokrotnie bardziej narażeni na rozwój AMD w porównaniu do osób niepalących.
Plamka żółta to niewielki fragment, który znajduje się w środkowej części siatkówki, czyli światłoczułej błony wyścielającej wewnętrzną, tylną część gałki ocznej. Palenie papierosów doprowadza do zwężenia i uszkodzenia naczyń krwionośnych znajdujących się w oczach, co powoduje zmniejszony przepływ krwi do siatkówki.
Gdy dopływ tlenu i związków odżywczych do tej części oka jest ograniczony, stres oksydacyjny zwiększa się i wiąże się ze znacznym przyspieszeniem procesu degeneracji plamki żółtej. Ta groźna choroba może doprowadzić do zajścia nieodwracalnych uszkodzeń, które powodują nawet całkowitą utratę widzenia centralnego.
Zaćma
Zaćma to kolejna choroba oczu, która najczęściej dotyka osoby starsze. Powoduje ona zmętnienie soczewki znajdującej się wewnątrz oka, przez co świat jest postrzegany przez chorego jak przez mgłę. Szkodliwe substancje zawarte w papierosach dostają się do oka wraz z krwią, a z czasem mogą gromadzić się w soczewce i prowadzić do utraty jej pierwotnej przejrzystości. Jeśli palisz papierosy, Twoje prawdopodobieństwo zachorowania na zaćmę wzrasta aż dwa razy.
Retinopatia cukrzycowa
Palenie jest szczególnie niebezpiecznym nałogiem zwłaszcza w przypadku osób, które jednocześnie zmagają się z innymi chorobami ogólnoustrojowymi – takimi jak cukrzyca. Papierosy potęgują skutki tego schorzenia, jeszcze bardziej zwiększając ryzyko wystąpienia poważnego uszkodzenia wzroku, takiego jak retinopatia cukrzycowa.
Nikotyna pogarsza hiperglikemiczne zaburzenia krążenia krwi w siatkówce i błonie naczyniowej, prowadząc do ich niedokrwienia. W wyniku tego w oku pojawiają się błony nasiatkówkowe, a ryzyko wylewów się zwiększa. Palenie znacznie utrudnia więc uniknięcie negatywnych skutków na wzrok w przypadku cukrzycy.
Nowotwory oczu
Papierosy zawierają ogromną ilość substancji rakotwórczych, które przez płuca trafiają do wszystkich organów – łącznie z narządem wzroku. Przez to palacze są narażeni na rozwój nowotworu oka lub oczodołu o wiele bardziej, niż osoby niepalące. Czerniak oka, chłoniak oczodołu czy nabłoniak spojówki – te złośliwe nowotwory charakteryzuje trudność leczenia i złe rokowania. Jednak nigdy nie jest za późno – rzuć palenie już teraz, aby uchronić się przed tymi groźnymi chorobami.
Rzucenie palenia a wzrok – jakiej poprawy możesz się spodziewać?
Ludzki organizm charakteryzuje się niesamowitą zdolnością regeneracji – nawet jeśli paliłeś papierosy od wielu lat, rzucenie palenia odwdzięczy Ci się pozytywnym wpływem na wzrok i całe ciało. Przyniesie Ci ono nie tylko ulgę od suchości i podrażnień oczu, ale i zmniejszy ryzyko wystąpienia poważnych chorób wzroku.
W przypadku osób, u których już zdiagnozowano zwyrodnienie plamki żółtej – rzucenie palenia spowolni postęp choroby i umożliwi skuteczniejsze leczenie. To samo tyczy się również pacjentów, którzy w ostatnim czasie poddali się operacji oka – np. w toku leczenia zaćmy. Rzucenie skutkuje przyspieszonym gojeniem i obniżonym ryzykiem wystąpienia komplikacji.
Rzucenie palenia jest jednak korzystne nie tylko dla Twojego zdrowia, ale i dla zdrowia Twoich bliskich. Chroni ich to bowiem przed zjawiskiem biernego palenia, które wiąże się z wystąpieniem licznych, niebezpiecznych dla organizmu skutków. Dlatego nie czekaj dłużej, aby zadbać o zdrowie swoich oczu – rzuć palenie już teraz i ciesz się idealnym wzrokiem przez całe życie!
Bibliografia:
Centers for Disease Control and Prevention, Vision Loss and Blindness: Overview of Smoking and Eyesight, cdc.gov, 2022
World Health Organization, Smoking linked to early vision loss and cataracts, who.int, 2022
P. Raju, R. George, S. Ve Ramesh, H. Arvind, M. Baskaran, L. Vijaya, Influence of tobacco use on cataract development, 2006
Food and Drugs Administrations, How smoking can contribute to vision loss and blindness, fda.gov
Kierstan Boyd, American Academy of Ophthalmology, Smoking and eye disease, aao.org, 2022
Absolwentka Politechniki Wrocławskiej na kierunku Optometria oraz wielu kursów branżowych. Specjalizuje się w badaniu refrakcji wzroku oraz kontaktologii, czyli dobieraniu soczewek kontaktowych miękkich. Od ponad 10 lat pracuje w branży związanej z korekcją wzroku jako optometrysta pracujący w gabinecie. Pomaga pacjentom przeprowadzając badania wad refrakcji, dobierając okulary oraz soczewki kontaktowe.
