Jak dbać o wzrok u dzieci?

Widzenie stanowi najważniejszy zmysł w życiu człowieka, umożliwiający swobodne funkcjonowanie w otaczającym go świecie. Prawidłowo funkcjonujący układ wzrokowy umożliwia odbieranie bodźców oraz analizowanie ich, co odgrywa ogromną rolę w procesach poznawczych. Szacuje się, że za pomocą zmysłu wzroku, człowiek otrzymuje ponad 80% informacji płynących z otoczenia. Z tego powodu niezwykle istotna jest jego regularna kontrola oraz odpowiednia pielęgnacja. Dzieci niekoniecznie zdają sobie sprawę z tego, jak ważne są zachowania profilaktyczne, utrzymujące narząd wzroku w dobrej kondycji. Z tego powodu, ogromną rolę w tej kwestii odgrywają rodzice, których zadaniem jest uświadamianie oraz wdrażanie do codziennej rutyny odpowiednich zachowań, które pozwolą na skuteczna ochronę. Zatem w jaki sposób dbać o wzrok u dzieci? Poznaj kilka kluczowych zasad!

Najważniejsze informacje:

• Dlaczego niezaburzone widzenie u dzieci jest tak istotne?
• 5 zasad, dzięki którym zadbasz o wzrok dziecka
  • 1. Odpowiednie stanowisko do nauki i pracy
  • 2. Ograniczenie czasu pracy w bliży
  • 3. Aktywność na świeżym powietrzu
  • 4. Regularne badania wzroku
  • 5. Zdrowy styl życia

Dlaczego niezaburzone widzenie u dzieci jest tak istotne?

Widzenie odgrywa istotną rolę w rozwoju poznawczym. Dzieci korzystają ze wzroku, aby eksplorować świat i zdobywać nowe doświadczenia sensoryczne. Prawidłowe widzenie umożliwia im obserwację, rozpoznawanie i przetwarzanie informacji wizualnych, co jest kluczowe dla nauki, rozumienia pojęć, czytania, pisania i rozwiązywania problemów. Poprzez obserwację innych ludzi i ich reakcji, dzieci uczą się komunikacji werbalnej i niewerbalnej, rozpoznawania emocji i nawiązywania kontaktów społecznych. Prawidłowe widzenie pomaga również dzieciom w budowaniu więzi emocjonalnych i uczestnictwie w różnych aktywnościach społecznych. Jest ono także związane z rozwojem motorycznym. Poprzez obserwację otoczenia i zdolność do skoordynowanego poruszania się w przestrzeni, dzieci uczą się kontrolować swoje ciało i wykonywać precyzyjne ruchy.

5 zasad, dzięki którym zadbasz o wzrok dziecka

1. Odpowiednie stanowisko do nauki i pracy

Dbanie o wzrok u dzieci obejmuje wiele aspektów, a odpowiednie stanowisko do nauki i pracy ma kluczowe znaczenie. Upewnij się, że miejsce, w którym dziecko uczy się lub pracuje, jest dobrze oświetlone. Naturalne światło jest najlepsze, więc warto umieścić biurko w pobliżu okna. Jeśli to niemożliwe, wybierz jasne źródło sztucznego oświetlenia. W sytuacji gdy lampa sufitowa nie wystarczy, warto wyposażyć się również w stojącą lampkę na biurku. Ustaw ją w ten sposób, by dziecko nie zasłaniało sobie światła ręką w trakcie pisania lub czytania. Zadbaj o to by światło nie odbijało się od powierzchni, takich jak biurko, monitor czy szklane przedmioty. Odblaski mogą powodować zmęczenie oczu i utrudniać widzenie.
 

2. Ograniczenie czasu pracy w bliży

Nadmierna praca w bliży, zwłaszcza związana z korzystaniem z urządzeń elektronicznych, może negatywnie wpływać na wzrok dziecka. Skupianie wzroku na bliskich obiektach, takich jak ekran komputera, tabletu czy smartfona, wymaga intensywnego wysiłku mięśni oczu. Długotrwała praca w bliży powoduje nadmierne obciążenie tych mięśni, co może prowadzić do ich przemęczenia i dyskomfortu. To może objawiać się symptomami, takimi jak zmęczenie oczu, nadmierne łzawienie, suchość oczu, a nawet prowadzić do rozwoju spazmu akomodacyjnego. Badania sugerują, że nadmierne korzystanie z urządzeń elektronicznych i długotrwała praca w bliży są jednymi z czynników rozwoju krótkowzroczności u dzieci. 

W dzisiejszych czasach niezwykle trudne jest ograniczenie czasu pracy w bliży. Związane jest to m.in. z szkolnymi obowiązkami pociech, które spędzają wiele godzin dziennie na odrabianiu pracy domowej czy nauce. Zaleca się jednak, by redukować liczbę godzin pracy wzrokowej w bliży, np. korzystanie z komputera czy oglądanie telewizji, na rzecz ruchu na świeżym powietrzu. Warto również wprowadzić odpowiednie nawyki w postaci regularnych przerw od nauki. Idealnie sprawdzi się zasada 20-20-20, sugerująca by co ok. 20 minut oderwać się od obowiązków i przez 20 sekund popatrzeć na obiekt oddalony o minimum 20 stóp, czyli ok. 6 metrów. 
 

3. Aktywność na świeżym powietrzu

Aktywność na świeżym powietrzu może przynieść wiele korzyści dla wzroku dzieci. Podczas zabawy na podwórku, gry w piłkę czy jazdy na rowerze, oczy dziecka mają możliwość skupienia wzroku na różnych odległościach. To urozmaicenie może pomóc w redukcji zmęczenia wzrokowego i stymulować różne mięśnie oczu. Specjaliści zgodnie stwierdzają, że codzienna, 2-godzinna aktywność na świeżym powietrzu stanowi profilaktykę przed nadmierna progresją krótkowzroczności u dzieci. Co więcej, naturalne światło wspomaga rozwój wzrokowy i pomaga w regulacji rytmu dobowego.

Pamiętaj jednak o odpowiedniej ochronie przed szkodliwym promieniowaniem UV. Z tego względu warto wyposażyć dziecko w okulary przeciwsłoneczne lub soczewki z filtrami UV, które zapewnią odpowiednia ochronę oczu przed promieniowaniem ultrafioletowym.

4. Regularne badania wzroku

Badania wzroku pozwalają na wczesne wykrywanie wszelkich problemów lub zaburzeń wzrokowych u dzieci. Maluchy często nie zdają sobie sprawy, że ich widzenie jest nieprawidłowe, ponieważ nie mają punktu odniesienia. Regularne badania umożliwiają wczesne zidentyfikowanie wad wzroku, takich jak krótkowzroczność, dalekowzroczność czy astygmatyzm. Dzięki temu możliwe jest wdrożenie odpowiedniej korekcji, w postaci soczewek kontaktowych lub okularów korekcyjnych, która nie tylko zapewni dziecku dobre widzenie ale również odciąży narząd wzroku. 

Nieleczona wada wzroku u dziecka może prowadzić do poważniejszych problemów w przyszłości. Zobacz na czym polega syndrom leniwego oka. Nieskorygowana krótkowzroczność może prowadzić do jej przyspieszonej progresji, a co za tym idzie do wielu poważnych, stowarzyszonych powikłań okulistycznych, takich jak zaćma, jaskra z otwartym kątem przesączania czy odwarstwienie siatkówki. Regularne badania wzroku pozwalają zatem na monitorowanie stanu wzroku dziecka i wczesne reagowanie na ewentualne problemy, minimalizując ryzyko powikłań i długoterminowych konsekwencji.

5. Zdrowy styl życia

Dbanie o oczy u dziecka jest ściśle związane ze zdrowym stylem życia. Wprowadzenie do diety dziecka zdrowych pokarmów, bogatych w składniki odżywcze, takie jak warzywa, owoce, orzechy, ryby bogate w kwasy tłuszczowe omega-3 i inne produkty spożywcze, które są korzystne dla wzroku, może przyczynić się do dobrego stanu zdrowia oczu. Ważne składniki odżywcze dla wzroku to witamina A, C, E, luteina, zeaksantyna, cynk i omega-3. 

Niezwykle istotny jest również relaks i odpowiednia ilość snu. Gdy śpimy, oczy mają czas na regenerację i odpoczynek, co ma duży wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu wzrokowego. 

Ważne jest również zachęcanie dzieci do dbania o higienę oczu. Kluczowe jest dokładne oczyszczanie okolicy oczu i powiek, mycie rąk przed dotykaniem oczu, unikanie pocierania brudnymi rękami i używanie czystych chusteczek higienicznych lub ręczników, gdy jest to konieczne.
 

Bibliografia:

1. https://www.cdc.gov/visionhealth/resources/features/vision-health-children.html
2. https://www.optometrists.org/childrens-vision/guide-to-childrens-eye-exams/8-tips-to-protect-your-childs-vision