Do jakiej wady wzroku można nosić soczewki?

Współczesna medycyna i technologia stale ewoluują, co daje nam coraz więcej możliwości w korekcji wzroku. Soczewki kontaktowe stały się popularnym rozwiązaniem dla osób z wadami refrakcji, które chcą unikać tradycyjnych okularów. Jednak czy szkła kontaktowe są dobrą alternatywą dla każdego? Jest to bardzo częste pytanie, szczególnie wśród osób z wadą wzroku o dużych wartościach. Dowiedz się do jakiej wady wzroku można nosić soczewki!

Najważniejsze informacje:

• Soczewki kontaktowe a krótkowzroczność
• Soczewki kontaktowe a dalekowzroczność
• Soczewki kontaktowe a astygmatyzm
• Soczewki kontaktowe a prezbiopia
• Kiedy nie można nosić soczewek kontaktowych

Soczewki kontaktowe a krótkowzroczność

Krótkowzroczność jest najczęściej występującą wadą wzroku, przez co określa się ją już mianem epidemii współczesnych czasów. Jednocześnie jest ona jedną z najczęściej korygowanych przy użyciu soczewek wad refrakcji. Polega ona na ogniskowaniu się promieni światła wpadających do nieakomodującego oka przed siatkówką, co skutkuje niewyraźnym widzeniem obiektów umieszczonych w dali.

Korekcja krótkowzroczności polega na zastosowaniu sferycznych minusowych (rozpraszających) soczewek. Ich zadaniem jest zmiana kierunku padania światła, tak by skupić je na siatkówce oka, a nie przed nią. Dzięki temu obiekty znajdujące się w odległości stają się wyraźne i ostre. Soczewki jednoogniskowe oferowane są na rynku w bardzo szerokich zakresach mocy. Najczęściej są one w pełni dostępne aż do -6,00 D z skokiem mocy co 0,25 D. Powyżej tej wartości producenci zazwyczaj oferują soczewki magazynowe, tj. dostępne do ręki, z skokiem mocy co 0,50 D aż do wartości -10,00 D, -12,00 D, a w niektórych przypadkach nawet do -20,00 D jak np. soczewki EyeLove Comfort. Wyższe parametry mocy wymagają skorzystania z soczewek produkowanych na zamówienie. Można rozpoznać je po dopisku „XR” przy nazwie produktu. 

Soczewki kontaktowe a dalekowzroczność

Tak jak krótkowzroczność, również dalekowzroczność może być korygowana za pomocą soczewek kontaktowych. Wada ta polega na tym, że promienie wpadające do oka nadwzrocznego ogniskują się za siatkówką. W rezultacie, osoba taka doświadcza problemów z wyraźnym widzeniem obiektów umieszczonych w bliskiej odległości. W zależności od wielkości wady, mogą pojawić się również trudności z ostrym widzeniem dali.

Korekcja dalekowzroczności polega na zastosowaniu sferycznych plusowych (skupiających) soczewek. Skupiają one promienie światła wpadające do oka w tej sposób, by skierować je na siatkówkę i zagwarantować wyraźne widzenie. Oferta jednoogniskowych soczewek do korekcji nadwzroczności  na rynku jest bardzo szeroka, choć ich zakresy są mniejsze niż szkieł minusowych. Najczęściej są one dostępne aż do +6,00 D ze skokiem mocy co 0,25 D. Powyżej tej wartości najczęściej zakupić można soczewki plusowe do +8,00 lub +10,00 D co 0,50 D. Podobnie jak w przypadku krótkowzroczności, na rynku dostępne są soczewki plusowe produkowane na zamówienie z dopiskiem „XR”, których zakresy sięgają nawet do +20,00 D co 0,50 D.
 

Soczewki kontaktowe a astygmatyzm

Astygmatyzm to wada wzroku wynikająca z nieregularnego kształtu rogówki lub soczewki oka. Osoby z astygmatyzmem doświadczają rozmazanego i zniekształconego widzenia zarówno na bliską, jak i daleką odległość. Korekcja astygmatyzmu jest bardziej skomplikowana niż korekcja krótko- lub dalekowzroczności, a mimo to możliwe jest korzystanie w tym celu z soczewek kontaktowych.

Niezborność koryguje się za pomocą soczewek torycznych. Posiadają one dodatkowe parametry, które pozwalają na dokładne dopasowanie produktu. Poza mocą sferyczną, której wartości zbliżone są do tych oferowanych w soczewkach jednoogniskowych, należy dobrać również moc cylindryczną oraz oś cylindra. Moc cylindra w klasycznej ofercie występuje najczęściej w 5 wariantach – od -0,75 D do -2,75 D co 0,50 D. Oś cylindra natomiast mieści się w zakresie między 0 a 180 stopni, ze skokiem co 10 stopni, przy czym 0 = 180. Producenci soczewek torycznych również oferują produkty „XR” tworzone specjalnie na zamówienie, dla osób niemieszczących się w magazynowym zakresie. Większe wartości dotyczą zarówno mocy sferycznej, tak jak w przypadku soczewek jednoogniskowych, ale również osi i mocy cylindra. W tym przypadku możliwy jest wybór osi w zakresie od 0 do 180 stopni ze skokiem co 5 stopni. Moc cylindra natomiast sięga zazwyczaj aż do -5,75 D.

Soczewki kontaktowe a prezbiopia

Prezbiopia, czyli starczowzroczność, jest naturalnym procesem starzenia się oka. W miarę jak soczewka oka staje się mniej elastyczna, trudniej jest skupić się na bliskich przedmiotach. Na szczęście istnieją soczewki kontaktowe, które pomagają w korekcji tego problemu.

Jednym z popularnych rozwiązań są soczewki kontaktowe multifokalne. Są to soczewki, które mają różne strefy mocy, pozwalając na widzenie zarówno w odległości, jak i na blisko. Dzięki nim osoby z prezbiopią mogą uniknąć konieczności noszenia okularów czy zmieniania soczewek. W tym przypadku poza standardowymi zakresami mocy sferycznej, należy zwrócić również uwagę na wartość addycji. W klasycznej ofercie soczewek multifokalnych magazynowych dostępne są produkty o addycji od +0,75 D do +2,50 D. Często moce te zapisane są w formie słownej, np. low (od +0,75 D do +1,25 D), mid (od +1,50 D do +1,75 D), high (od +2,00 D do +2,50 D). Soczewki multifokalne XR produkowane na zamówienie dostępne są z addycją nawet do +4,00 D.
 

Kiedy nie można nosić soczewek kontaktowych

Chociaż soczewki kontaktowe są skutecznym sposobem korekcji wielu wad wzroku, istnieją pewne sytuacje, w których ich noszenie może być utrudnione lub wręcz niemożliwe. 
 

• Brak odpowiedniej higieny - dla wielu osób noszenie szkieł kontaktowych może być bezproblemowe, pod warunkiem, że przestrzegają oni zaleceń dotyczących higieny i pielęgnacji soczewek. Niestety, zaniedbanie higieny może prowadzić do rozwoju wielu infekcji narządu wzroku.
   
• Zbyt suche oczy - osoby, które mają skłonność do suchych oczu, mogą doświadczać dyskomfortu przy noszeniu soczewek kontaktowych. Mimo że zespół suchego oka nie wyklucza możliwości korzystania z soczewek, należy w takim wypadku szczególnie zadbać o odpowiednią pielęgnację oczu. Okulista może zalecić stosowanie kropli nawilżających oraz soczewek o wyższym stopniu uwodnienia dla większego komfortu.
   
• Schorzenia rogówki - w przypadku poważnych schorzeń rogówki, takich jak stożek rogówki, noszenie tradycyjnych soczewek kontaktowych może być problematyczne lub niewskazane. W niektórych przypadkach alternatywą może być zastosowanie specjalnych soczewek twardych gazoprzepuszczalnych.
   
• Alergie oczne - osoby cierpiące na alergie oczne mogą mieć trudności z noszeniem soczewek kontaktowych, zwłaszcza podczas wzmożonych objawów. Istnieją jednak odpowiednie soczewki kontaktowe dla wrażliwych oczu, np. soczewki jednodniowe lub silikonowo-hydrożelowe. 

Bibliografia:

1. https://calgaryoptometry.com/reasons-you-cant-wear-contact-lenses/
2. https://www.visiondirect.co.uk/eye-care-centre/contact-lenses-and-vision-problems