Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – przyczyny, objawy, leczenie

AMD, czyli inaczej zwyrodnienie plamki żółtej to bardzo poważna choroba wzroku. W końcu nieleczona może prowadzić do utraty centralnego widzenia. Poza tym plamka żółta jest istotnym elementem narządu wzroku. Dzięki niej dostrzeżesz szczegóły, wykorzystasz ją podczas czytania czy nawet rozpoznawania twarzy. Dlatego przekonaj się, czym jest AMD i dowiedz się, jak przebiega proces leczenia.

• Czym jest AMD?
• Jakie są przyczyny AMD?
• Najważniejsze objawy AMD
• Na czym polega diagnozowanie AMD?
• Jak przebiega leczenie AMD?
• AMD – dieta i suplementacja

Czym jest AMD?

Zwyrodnienie plamki żółtej często rozwija się przez wiele lat. Jednak przebiega to w sposób bezbolesny i stopniowy, więc niekiedy ten problem bywa lekceważony lub mylnie utożsamiany z pogorszeniem wzroku, wynikającym ze starzenia się tego narządu. Właśnie dlatego ta choroba jest tak niebezpieczna.

Poza tym o AMD jest mowa wtedy, gdy dochodzi do uszkodzenia centralnej części siatkówki, która jest odpowiedzialna za wiele istotnych funkcji typu widzenie bez zniekształceń, rozróżnianie kolorów, pisanie i czytanie.

Warto zaznaczyć, że osoby powyżej 50. roku życia są najbardziej narażone na wystąpienie zwyrodnienia plamki żółtej. Podobne zmiany, gdy są rozpoznawane u dzieci, mogą być spowodowane chorobą Stargardta - genetycznym schorzeniem w obrębie narządu wzroku.

Jakie są przyczyny AMD?

Istnieje naprawdę sporo czynników, które mogą wpłynąć na rozwinięcie zwyrodnienia plamki żółtej. Statystyki pokazują również, że dużo częściej z tą chorobą borykają się kobiety o jasnoniebieskich tęczówkach, a także palacze – w tym przypadku ryzyko zwiększa się blisko sześciokrotnie. Warto też poznać inne przyczyny AMD, czyli m.in.:

• czynniki genetyczne,
• cukrzyca,
• otyłość,
• zaawansowany wiek,
• palenie tytoniu,
• nadciśnienie tętnicze,
• płeć – częściej na AMD chorują kobiety niż mężczyźni.

Najważniejsze objawy AMD

To właśnie dość łagodne objawy bardzo często skutkują tym, że zwyrodnienie plamki żółtej jest diagnozowane zbyt późno, gdy choroba jest już dość mocno rozwinięta. Dlatego przede wszystkim kluczowe znaczenie ma regularne badanie wzroku – szczególnie po 40. roku życia. Oprócz tego obserwuj zmiany, jakie zachodzą w jakości widzenia. W ten sposób jeszcze szybciej dostrzeżesz różnice, a przede wszystkim w odpowiednim momencie rozpoczniesz leczenie. Po prostu poznaj objawy AMD, które powinny Cię zaalarmować – należą do nich:

• falowanie, łamanie i zanikanie linii prostych (porównaj >> metamorfopsje),
• ubytki w polu widzenia, gdy obraz w środku pola widzenia staje się niewyraźny – szczególnie możesz to dostrzec, gdy chcesz coś przeczytać, ponieważ widzisz wtedy jedynie początek i koniec zdania,
• pogorszenie widzenia w ciemności,
• niewyraźne widzenie obrazów znajdujących się w pobliżu,
• pojawienie się w polu widzenia ciemnej lub jasnej plamy – tzw. mroczek centralny,
• zdeformowane kształty widzianych przedmiotów,
• obniżone wrażenie kontrastu – kolory stają się bledsze, a przede wszystkim mniej nasycone.

Na czym polega diagnozowanie AMD?

Jednym z najlepszych sposobów na zdiagnozowanie AMD jest po prostu wizyta u specjalisty, który wykona profesjonalne badanie okulistyczne. Oprócz tego przygotuj się na wywiad lekarski. Z jego pomocą lekarz będzie mógł poznać pozostałe objawy, jakie Ci towarzyszą. Poza tym dowie się, jak szybko następuje rozwój zwyrodnienia plamki żółtej.

Diagnozowanie AMD jest dość kompleksowe, ponieważ obejmuje też sprawdzenie ostrości wzroku do dali i bliży. Zazwyczaj w tym celu wykorzystywane są tradycyjne tablice z literkami i cyferkami. Bardzo często okuliści przeprowadzają również test Amslera, gdyż służy on do sprawdzenia ostrości widzenia. To bardzo proste zadanie, polegające na wpatrywanie się przez chwilę w mały punkt, narysowany w kwadracie, który znowu jest podzielony na mniejsze. Jeśli masz AMD, to będzie Ci się wydawało, że linie są falujące, choć tak naprawdę są proste.

Kolejnym sposobem na zdiagnozowanie zwyrodnienia plamki żółtej jest badanie oka w lampie szczelinowej, a także kontrola ciśnienia wewnątrzgałkowego czy badanie dna oka. Najważniejsze jest jednak OCT oraz AF, czyli kolejno koherentna tomografia i angiografia fluoresceinowa. To właśnie te badania pozwalają z jeszcze większą skutecznością na wykrycie AMD.

Jak przebiega leczenie AMD?

Zwróć uwagę na to, że leczenie AMD jest uzależnione od kilku czynników. Najważniejsze jest jednak to, jaką postać przybiera zwyrodnienie plamki żółtej, a także stopień zaawansowania tej choroby. Zazwyczaj kluczowe znaczenie ma zaaplikowanie leku do wnętrza gałki ocznej. Dzięki temu zaczyna szybciej działać, a przede wszystkim preparat trafia bezpośrednio do miejsca, gdzie pojawił się problem. Oprócz tego możesz bardzo szybko zahamować rozwój nieprawidłowych naczyń krwionośnych. Taki zastrzyk podaje specjalista, a do tego otrzymujesz miejscowe znieczulenie, więc nie musisz obawiać się bólu. Taka metoda leczenia trwa zaledwie 5 minut i jest wykorzystywana przy wysiękowej postaci zwyrodnienia plamki żółtej.

AMD – dieta i suplementacja

Wiesz już, że skutki AMD mogą być naprawdę nieprzyjemne i skutecznie utrudniają codzienne funkcjonowanie. Dlatego kluczowe znaczenie ma odpowiednia profilaktyka oraz regularne badanie wzroku. Zapobieganie AMD rozpocznij przede wszystkim od zadbania o system obrony nieenzymatycznej oraz o dostępność karotenoidów. W przypadku zwyrodnienia plamki żółtej zwróć uwagę na właściwy poziom luteiny, zeaksantyny, a także licznych witamin typy C, E i A. Ważne jest również to, żebyś przyjmował produkty bogate w cynk, miedź, mangan oraz selen. Właśnie ze względu na te składniki w zapobieganiu AMD może pomóc dieta i suplementacja. Dlatego zadbaj o prawidłowo zbilansowane posiłki czy nawet jedzenie ryb przynajmniej 3 razy w tygodniu. Ponadto wybieraj węglowodany o niskim indeksie glikemicznym i pamiętaj o spożywaniu tłuszczów, olejów oraz kwasu omega-3.