Wizja 20/20 - co to jest?
Wiele parametrów dotyczących naszego wzroku jest mierzalnych. Oznacza to, że z łatwością można podać ich konkretne wartości oraz określić czy mieszczą się w normie czy nie. Podobnie jest w odniesieniu do ostrości wzroku, czyli zdolności oka ludzkiego do rozpoznawania szczegółów. Można spotkać się w stosunku co do niej, z określeniem „wizja 20/20”. Jest ona punktem odniesienia oraz optymalną ostrością wzroku, jaką osiągnąć powinien pacjent miarowy lub odpowiednio skorygowany. Zatem skąd wzięło się określenie wizji 20/20 i jak ją rozumieć?
Najważniejsze informacje:
Ostrość wzroku i tablice Snellena
W 1862 roku, holenderski okulista Herman Snellen, opracował pojęcie ostrości wzroku Snellena. Jest ona mierzona jako stosunek odległości, przy której badany jest w stanie odczytać wskazany optotyp z tablicy Snellena, do odległości z jakiej ten sam optotyp ma wielkość 5 minut kątowych, a jego szczegóły 1 minutę kątową. Warto wspomnieć również o tym, czym jest sam optotyp.
Optotyp to specjalny rodzaj znaków używanych w testach wzroku, które pozwalają ocenić ostrość widzenia pacjenta. Są to najczęściej litery, cyfry, lub inne symbole umieszczone na tablicy w taki sposób, aby pacjent mógł je odczytywać z określonej odległości. Klasyczne tablice z optotypami składają się z 11 linii o różnych wielkościach znaków, uszeregowanych od największych do najmniejszych.
Badanie ostrości wzroku odbywać może się zarówno do dali, jak i do bliży oraz powinno zostać wykonane w pierwszej kolejności jednooczne (czyli osobno prawe i lewe oko, gdzie oko dominujące powinno być drugie), a następnie obuocznie. Zadaniem pacjenta jest czytanie z odpowiedniej odległości wskazanych rzędów lub pojedynczych optotypów do momentu, w którym poprawne odczytanie nie będzie już możliwe. Każdy rząd oznaczony jest odpowiednią cyfrą, zapisaną m.in. w postaci ułamka. Wartość ta określa osiągniętą ostrość wzroku, w odniesieniu do ostrości optymalnej, zapisanej na tablicy jako 20/20.
Co oznacza wizja 20/20?
Wizja 20/20 oznacza normalną ostrość wzroku. Wartość ta stanowi wyznacznik centralnej ostrości widzenia zbadanej dla określonej odległości. Nie odnosi się zatem do innych parametrów wzroku, takich jak pole widzenia, widzenie stereoskopowe, postrzeganie kolorów, akomodacja czy konwergencja. Badanie ostrości wzroku jest zazwyczaj pierwszą czynnością wykonywaną przez specjalistę. Nie mniej jednak tuż po niej powinny zostać przeprowadzone również inne procedury, które pozwolą na kompleksową ocenę wzroku.
Określenie wizja 20/20 to stosunek odległości z jakiej przeczytany został określony rząd liter (20 stóp), do odległości z jakiej powinien zostać on odczytany (20 stóp). W Polsce z racji na inne jednostki, częściej stosowane jest określenie wizja 6/6, ponieważ odległość 20 stóp odpowiada mniej więcej odległości 6 metrów. Ułamek zwykły przedstawić można również za pomocą ułamka dziesiętnego, gdzie normalna ostrość wzroku określona będzie jako wartość 1,0.
Ostrość wzroku inna niż 20/20
Ostrość wzroku różna od wizji 20/20 oznacza, że osoba ma inne zdolności widzenia niż standardowe. Wizja 20/20 nie zawsze musi świadczyć natomiast o odpowiednim stanie narządu wzroku, bowiem obecność wielu poważnych chorób oczu, np. jaskry, nie wyklucza posiadania dobrej ostrości wzroku. Dodatkowo na wartość tę wpływ ma wiele czynników zewnętrznych, takich jak oświetlenie w gabinecie, kontrast tablic, a nawet własne samopoczucie i motywacja do badania.
Warto zauważyć, że ostrość wzroku o wartości 1,0 tzn. wizja 20/20 nie jest górnym limitem możliwej ostrości wzroku. Wiele osób osiąga lepsze wyniki niż 20/20 (np. 20/15, 20/10), co oznacza, że widzą wyraźniej niż przeciętna osoba. Istnieją również osoby z niższą ostrością wzroku, co może być spowodowane różnymi problemami refrakcyjnymi lub chorobami oczu.
By lepiej zrozumieć kwestię zapisu wartości, warto rozpatrzyć kilka przykładów:
- Wizja 20/40
Osoba z wizją 20/40 widzi obiekty z odległości 20 stóp (około 6 metrów), które osoba z prawidłową wizją widziałaby z odległości 40 stóp (około 12 metrów). To oznacza, że osoba ma gorszą ostrość wzroku i musi być bliżej obiektu, aby go zobaczyć ostro.
- Wizja 20/100
Osoba z wizją 20/100 widzi obiekty z odległości 20 stóp (około 6 metrów), które osoba z prawidłową wizją widziałaby z odległości 100 stóp (około 30 metrów). Osoba z tak niską ostrością wzroku ma znacznie ograniczoną zdolność do widzenia szczegółów na dużej odległości.
- Wizja 20/15
Osoba z wizją 20/15 widzi obiekty z odległości 20 stóp (około 6 metrów), które osoba z prawidłową wizją widziałaby z odległości 15 stóp (około 4,5 metra). To oznacza, że osoba ma nieco lepszą ostrość wzroku niż standardowe 20/20 i może widzieć obiekty równie wyraźnie, nawet z nieco większej odległości niż przeciętna osoba.
Bibliografia:
https://www.allaboutvision.com/eye-exam/2020-vision.htm
https://www.aao.org/eye-health/tips-prevention/what-does-20-20-vision-mea
Absolwentka Politechniki Wrocławskiej na kierunku Optometria oraz wielu kursów branżowych. Specjalizuje się w badaniu refrakcji wzroku oraz kontaktologii, czyli dobieraniu soczewek kontaktowych miękkich. Od ponad 10 lat pracuje w branży związanej z korekcją wzroku jako optometrysta pracujący w gabinecie. Pomaga pacjentom przeprowadzając badania wad refrakcji, dobierając okulary oraz soczewki kontaktowe.
