Czy wszystkie płyny do soczewek mają działanie dezynfekujące?
Wybierając płyn do soczewek, powinniśmy stawiać na produkty, które oferują skuteczne działanie i zapewniają bezpieczeństwo narządu wzroku. Jednym z kluczowych czynników wpływających na higienę i komfort noszenia soczewek jest działanie dezynfekujące płynów, których używamy do ich pielęgnacji. Jednak czy wszystkie dostępne na rynku płyny posiadają właściwości dezynfekujące? W niniejszym artykule dokonamy analizy tego zagadnienia, omawiając zarówno potrzebę dezynfekcji, jak i różnice w jej mechanizmie w płynach wielofunkcyjnych i oksydacyjnych.
Najważniejsze informacje:
- Dlaczego ważne jest działanie dezynfekujące w płynach do soczewek?
- Działanie dezynfekujące w płynach wielofunkcyjnych i oksydacyjnych
Dlaczego ważne jest działanie dezynfekujące w płynach do soczewek?
Działanie dezynfekujące w płynach do soczewek kontaktowych pełni kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa ich użytkowania.
Zapobieganie infekcjom oczu
Jednym z najważniejszych powodów, dla których płyny powinny wykazywać działanie dezynfekujące, jest zapobieganie infekcjom oczu. Soczewki kontaktowe, będąc bezpośrednio aplikowane na powierzchnię oka, stwarzają idealne warunki do gromadzenia się bakterii, wirusów, grzybów i innych patogenów. Jeśli soczewki nie są regularnie dezynfekowane, te mikroorganizmy mogą szybko się rozmnażać i prowadzić do poważnych infekcji, takich jak zapalenie rogówki czy zapalenie spojówek. Działanie dezynfekujące usuwa mikroorganizmy, zapobiegając w ten sposób infekcjom oka.
Bezpieczeństwo narządu wzroku
Działanie dezynfekujące w płynach do soczewek kontaktowych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkownika. Infekcje oka mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym trwałych uszkodzeń wzroku. Regularne dezynfekowanie soczewek kontaktowych jest zatem nie tylko kwestią komfortu, ale przede wszystkim bezpieczeństwa i zdrowia narządu wzroku.
Działanie dezynfekujące w płynach wielofunkcyjnych i oksydacyjnych
Płyny do soczewek kontaktowych dzielą się głównie na dwa typy: wielofunkcyjne i oksydacyjne. Oba rodzaje płynów mają na celu m.in. dezynfekcję soczewek, jednak różnią się zasadą działania oraz składnikami.
Płyny wielofunkcyjne a dezynfekcja soczewek
Płyny wielofunkcyjne są powszechnie stosowane do pielęgnacji soczewek kontaktowych z uwagi na ich wygodę i wszechstronność. Oprócz podstawowej funkcji dezynfekcji, pełnią one także rolę płynu do płukania, przechowywania oraz nawilżania soczewek. Kluczowymi składnikami bakteriobójczymi, które znajdują się w tego typu płynach, są:
Kwas wersenowy
Jest to organiczny związek chemiczny o właściwościach antybakteryjnych. Działa poprzez zakłócanie procesów metabolicznych mikroorganizmów, prowadząc do ich eliminacji.
PHMB (Poliheksanid)
Poliheksanid jest jednym z najczęściej stosowanych środków dezynfekcyjnych. Jest to polimer o silnym działaniu antybakteryjnym, który wiąże się z błoną komórkową mikroorganizmów, prowadząc do ich zniszczenia.
Polyquad
Jest to związek chemiczny z grupy biguanidów, który działa bakteriobójczo poprzez uszkadzanie błony komórkowej mikroorganizmów, co prowadzi do ich eliminacji.
Kwas edetynowy
Ten organiczny związek chemiczny jest chelatorem, co oznacza, że może tworzyć kompleksy z jonami metali, co prowadzi do dezaktywacji enzymów bakteryjnych i innych ważnych procesów w mikroorganizmach.
Biguanid polipropylowy
Jest to inny rodzaj biguanidu, który działa poprzez niszczenie struktury komórek bakteryjnych, co prowadzi do ich śmierci.
Aldox®
Jest to zastrzeżony składnik wysokiej jakości płynów Alcon, znany ze swojej skuteczności w eliminacji mikroorganizmów z powierzchni soczewek.
Mechanizm dezynfekcji płynów wielofunkcyjnych opiera się głównie na działaniu substancji chemicznych,
które przyczyniają się do zniszczenia struktury komórkowej mikroorganizmów, co prowadzi do ich śmierci. Te składniki działają synergistycznie, wzmacniając nawzajem swoje działanie bakteriobójcze.
Płyny oksydacyjne a działanie dezynfekujące
Płyny oksydacyjne stanowią inną kategorię płynów do pielęgnacji soczewek kontaktowych. Ich działanie polega na eliminacji bakterii oraz innych patogenów poprzez proces utleniania. Głównym składnikiem tych płynów jest nadtlenek wodoru, który odgrywa kluczową rolę w dezynfekcji soczewek.
Mechanizm działania płynów oksydacyjnych jest stosunkowo prosty, ale skuteczny. Nadtlenek wodoru, będący głównym składnikiem tych płynów, reaguje z mikroorganizmami obecnymi na soczewkach kontaktowych, powodując ich niszczenie poprzez utlenianie. Proces ten prowadzi do dezaktywacji białek oraz innych struktur komórkowych mikroorganizmów, co w efekcie eliminuje ich zdolność do wzrostu i namnażania się.
Jedną z zalet płynów oksydacyjnych jest ich wysoka skuteczność w eliminacji mikroorganizmów, włączając w to bakterie, grzyby oraz wirusy. Ponadto, w przeciwieństwie do niektórych innych metod dezynfekcji, płyny oksydacyjne nie wywołują oporności mikroorganizmów na działanie środka dezynfekcyjnego.
Niemniej jednak, istnieje pewna niedogodność związana z używaniem płynów oksydacyjnych, wynikająca z konieczności przeprowadzenia procesu neutralizacji. Po umieszczeniu soczewek w pojemniku z płynem oksydacyjnym, konieczne jest odczekanie odpowiedniego czasu, minimum 6 godzin, aby nadtlenek wodoru został zneutralizowany, co zapobiega podrażnieniom oczu.
Podsumowując, zarówno płyny wielofunkcyjne, jak i oksydacyjne wykazują skuteczność w eliminacji patogenów, choć różnią się swoimi mechanizmami działania oraz zależą od różnych składników chemicznych. Działanie dezynfekujące jest nieodzowne dla zapobiegania infekcjom oczu oraz utrzymania zdrowia narządu wzroku użytkownika soczewek kontaktowych.
Bibliografia:
- Laxmi Narayana B, Rao P, Bhat S, Vidyalakshmi K. Comparison of the Antimicrobial Efficacy of Various Contact Lens Solutions to Inhibit the Growth of Pseudomonas aeruginosa and Staphylococcus aureus. Int J Microbiol. 2018;2018:5916712. Published 2018 May 31. doi:10.1155/2018/5916712
- Correa PC, Lui ACF, Silva CB, et al. Study of the Effectiveness of Multipurpose Solutions on the Bacterial Disinfection of Silicone Hydrogel Contact Lenses In Vitro. Eye Contact Lens. 2018;44 Suppl 2(2):S24-S28. doi:10.1097/ICL.0000000000000428
- Hughes R, Kilvington S. Comparison of hydrogen peroxide contact lens disinfection systems and solutions against Acanthamoeba polyphaga. Antimicrob Agents Chemother. 2001;45(7):2038-2043. doi:10.1128/AAC.45.7.2038-2043.2001
- https://contactlensupdate.com/2012/11/06/how-effective-are-contact-lens-care-solutions/
Absolwentka Politechniki Wrocławskiej na kierunku Optometria oraz wielu kursów branżowych. Specjalizuje się w badaniu refrakcji wzroku oraz kontaktologii, czyli dobieraniu soczewek kontaktowych miękkich. Od ponad 10 lat pracuje w branży związanej z korekcją wzroku jako optometrysta pracujący w gabinecie. Pomaga pacjentom przeprowadzając badania wad refrakcji, dobierając okulary oraz soczewki kontaktowe.
